1. test
  2. ข่าวสารและบทความ
  3. มาตรฐานของสีที่กำหนดสายไฟ มีสายไฟแบบใดบ้าง สีของสายแต่ละแบบใช้งานอย่างไร

มาตรฐานของสีที่กำหนดสายไฟ มีสายไฟแบบใดบ้าง สีของสายแต่ละแบบใช้งานอย่างไร

25 October 2021 8595

มาตรฐานของสีที่กำหนดสายไฟ


ทำไมสีกำหนดสายไฟจึงมีความสำคัญ

    สีที่กำหนดสายไฟมีความสำคัญเป็นอย่างมากเพราะจะเป็นสัญลักษณ์บ่งบอกของสายแต่ละประเภทว่ามีการใช้งานอย่างไร จะบ่งบอกการใช้งานเช่น ในระบบไฟฟ้าในบ้านจะมีสายไฟสามเส้นในหนึ่งเส้น ซึ่งงในแต่ละเส้นนั้นก็จะมีการบอกลักษณะที่แตกต่างกันออกไป เพราะถ้าไม่มีสีที่ต่างกันก็จะไม่รู้ว่าควรใช้สายไฟนอย่างไร อาจจะทำให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้นการรู้ว่าสายแต่ละสีนั้นใช้งานอย่างไรจึงมีความสำคัญ เราจะมาแนะนำให้รู้จักกับสายแต่ละประเภทว่าสีแต่ละสีแตกต่างกันอย่างไร

 

Electrical Wiring Color Code Standards หรือมาตรฐานสีที่กำหนดสายไฟ

    มาตรฐานการกำหนดสีของสายไฟมีการกำหนดตามวงจรไฟฟ้ามี 2 แบบคือ 1.ไฟฟ้ากระแสสลับ AC (alternating current) 2.ไฟฟ้ากระแสตรง DC (direct current)

    ไฟฟ้ากระแสสลับ AC (alternating current) มีการใช้กันอย่างแพร่หลายในเครือข่ายไฟฟ้าส่งสัญญาณ ในเครือข่ายการกระจายแรงดันต่ำ (มีแรงดันไฟฟ้าปกติที่ 240V และ 415V ที่ส่งให้กับลูกค้าส่วนใหญ่) สายส่งโดยทั่วไปใช้ระบบสี่สาย ซึ่งสามสายเป็นตัวแทนของสามเฟสของ L1, L2 และ L3 และอีกเส้นเป็นเส้นกลาง N แบบนี้จะแตกต่างจากการส่งแบบเฟสเดียว โดยปกติแบบเฟสเดียวจะส่งกระแสเพื่อสร้างวงจร แต่แบบสามเฟสจะไม่มีกระแสไฟ ในเครือข่ายการกระจายแรงดันไฟต่ำ 380V สาย N ถูกตั้งค่าให้รับแรงดันไฟสาย 220V จากแรงดันเฟส 380V

 Example of Electrical Wiring Systems

 

    หมายเหตุ: ก่อนที่แหล่งจ่ายไฟจะเข้าสู่บ้าน PEN (Protective Earth and Neutral) จะต่อสายดินแล้วแบ่งเป็น PE (สายดิน) และ N ระบบสายดินนี้เรียกว่า TN-C-S โดย IEC 60364 หรือ GB 16895

     ไฟฟ้ากระแสตรง DC (direct current) จะมีการจำกัดในการใช้งาน เช่น ระบบรางที่มีแรงดันไฟฟ้าปกติ 600V, ระบบราง DC รางรถไฟที่มีแรงดันไฟฟ้า 1.5 kV ระบบไฟฟ้ากระแสตรงจะเป็นประเภท 2 สายหรือ 3 สาย โดยที่ไฟ DC จะมี 2 ขั้ว คือขั้วบวก (+) และขั้วลบ (-) กระแสไฟจะไหลจากขั้วบวกไปยังวงจรภายในและกลับมาสู่ขั้วลบ

 

    สีของสายไฟฟ้ากระแสสลับ AC (alternating current)

    ในแต่ละประเภทก็จะมีข้อใตรฐานในการกำหนดที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งมีข้อมูลดังต่อไปนี้

    ส่วนใหญ่ในยุโรปจะใช้ IEC (International Electrotechnical Commission) สำหรับไฟฟ้ากระแสสลับ AC (alternating current) ซึ่งจะมีการเดินสายที่รวมกันอยู่จาก IEC เก่าเป็นแบบ IEC ใหม่ มีรูปภาพแสดงดังต่อไปนี้

Function Label New IEC Color Old IEC Color
Protective earth PE green-yellow green-yellow
Neutral N blue blue
Line, single phase L brown brown or black
Line, 3-phase L1 brown brown or black
Line, 3-phase L2 brown brown or black
Line, 3-phase L3 grey brown or black

 Mixed installation of old and new wire colours

 

 

    ในสหรัฐอเมริกาจะมีการใช้สีสายไฟฟ้ากระแสสลับของ IEC คือ National Electrical Code (NEC) กำหนดให้ใช้สีขาวหรือสีเทา, สีเขียว และสีเขียวที่มีแถบสำหรับกราวด์ป้องกัน

Function Label Common Color Alternative Color
Protective ground PG bare, green, or green-yellow green
Neutral N white grey
Line, single phase L black or red (2nd hot)
Line, 3-phase L1 black brown
Line, 3-phase L2 red orange
Line, 3-phase L3 blue yellow

 


    มาตรฐานการกำหนดสีของสายไฟ AC ของประเทศแคนาดาจะใช้ Canadian Electric Code (CEC) ซึ่งคล้ายกับมาตรฐานของสายไฟสหรัฐอเมริกา ตามที่แสดงอยู่ด้านล่าง

Function Label Common Color
Protective ground PG green or green-yellow
Neutral N white
Line, single phase L black or red (2nd hot)
Line, 3-phase L1 red
Line, 3-phase L2 black
Line, 3-phase L3 blue

 

    สีของสายไฟฟ้ากระแสตรง DC (direct current)

    การติดตั้งไฟฟ้ากระแสตรง DC (direct current) เช่น พลังงานแสงอาทิตย์และศูนย์ข้อมูลคอมพิวเตอร์ซึ่งพวกนี้จะใช้มาตรฐานของสีสายไฟเดียวกันกับแบบ AC ตารางด้านล่างคือมาตรฐาน IEC ของ DC

Function Label Color
Protective earth PE green-yellow
2-Wire Unearthed DC Power System Positive L+ brown
Negative L- grey
2-Wire Earthed DC Power System Positive (of a negative earthed) circuit L+ brown
Negative (of a negative earthed) circuit M blue
Positive (of a positive earthed) circuit M blue
Negative (of a positive earthed) circuit L- grey
3-Wire Earthed DC Power System Positive L+ brown
Mid-wire M blue
Negative L- grey

 

    มาตรฐานสีสายไฟ IEC ในสหรัฐอเมริกา

Function Label Color
Protective ground PG bare, green, or green-yellow
2-Wire Ungrounded DC Power System Positive L+ no recommendation (red)
Negative L- no recommendation (black)
2-Wire Grounded DC Power System Positive (of a negative grounded) circuit L+ red
Negative (of a negative grounded) circuit N white
Positive (of a positive grounded) circuit N white
Negative (of a positive grounded) circuit L- black
3-Wire Grounded DC Power System Positive L+ red
Mid-wire (center tap) N white
Negative L- black

 

    นอกเหนือจากที่กล่าวไปยังมีมาตรฐานอื่น ๆ อีกเช่น สีของสายไฟที่ใช้เชื่อมต่อระหว่างประเทศ สายพวกนี้จะแตกต่างกันแค่เล็กน้อยส่วนมากจะใช้สีเขียวและสีขาวสำหรับสายดินและสายกลาง

 

    การใช้งานนั้นจะต้องตรวจสอบและดูแลความปลอดภัยของระบบเดินสายไฟฟ้าอยู่เสมอ จะต้องตรวจสอบรอยไหม้หรือกลิ่นไหม้ของสายไฟอยู่เสมอเพราะอาจจะมีไฟฟ้าลัดวงจรหรือมีการรั่วของสายไฟแล้วจะทำให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้นถ้ามีการชำรุดให้ทำการตรวจสอบและแก้ไขโดยทันที และอีกอย่างคือการดูแลอย่าให้วงจรไฟฟ้านั้นทำงานหนักมากเนื่องจากอาจจะทำให้เกิดปัญหาได้

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


ขอขอบคุณ

ที่มา : https://community.fs.com/blog/necessity-and-standards-of-electrical-wiring-color-codes.html

แปลภาษาและแก้ไขโดย : PBA Supply