ประเภทของสายไฟในโลกใบนี้ มีทั้งหมดกี่แบบ ความแตกต่างเป็นอย่างไร ?

03 October 2021 2102

ประเภทของสายไฟมีทั้งหมดกี่แบบ

    ประเภทของสายไฟของแต่ละที่นั้นมีความแตกต่างกันออกไป มีมาตรฐานการใช้ก็แตกต่างกันไป ถ้าไม่รู้เกี่ยวกับประเภทของสายไฟในแต่ละที่คงจะยากในการทำงานแต่ละครั้ง วันนี้เราจะพาไปรู้จัก ปลั๊กและขั้วต่อของสายไฟในแต่ละที่ว่าที่ไหนใช้แบบไหนบ้าง

    ปลั๊กไฟในโลกมีทั้งหมด 14 แบบ  องค์กรที่กำหนดมาตรฐานปลั๊กอย่าง IEC (International Electrotechnical Commision) ได้แบ่งประเภทปลั๊กตามลำดับตัวอักษรภาษาอังกฤษตั้งแต่ A-N  ตามสถานที่ไว้ดังนี้




1.Type A


    Type A เป็นปลั๊กที่ถูกใช้อย่างมาก ทั้งสองขาจะมีลักษณะแบน ในประเทศสหรัฐอเมริกานั้นทั้งสองขาจะไม่เท่ากันมีอีกข้างที่ใหญ่กว่า แต่ในประเทศญี่ปุ่นขาทั้งสองข้างจะเท่ากัน ในประเทศไทยก็ถูกใช้มากเช่นกัน


2.Type B 


    Type B เป็นปลั๊ก 3 ขา โดยจะมีหัวแบน 2 ขาและขากราวด์ (กลม) หนึ่งขา จะใช้กันมากที่ทวีปอเมริกาเหนือและประเทศญี่ปุ่น รวมไปถึงประเทศไทยก็นิยมใช้กันมากเช่นกัน


3.Type C



    Type C เป็นที่ปลั๊กนิยมอย่างมากในทวีปยุโรป จนมีเชื่อเรียกมาตรฐานว่า Europlug ลักษณะจะเป็นขากลมทั้งสองข้าง 


4.Type D 


    Type D เป็นปลั๊กที่กลมทั้ง 3 ขา มีขากราวด์ใหญ่อยู่ตรงกลาง ทั้ง 3 จะเรียงเป็นรูปสามเหลี่ยม นิยมใช้ในประเทศแถบอินเดีย เนปาล ศรีลังกา


5.Type E


    Type E เป็นลักษณะขากลม 2 ขา และสามารถรองรับการขากลมสายดินได้เพราะมีรูที่เพิ่มมาในปลั๊ก นิยมใช้ที่ประเทศฝรั่งเศส เบลเยี่ยม และสโลวาเกีย


6.Type F

    Type F เป็นขากลมคู่ พร้อมคลิปกราวด์ทั้งสองด้าน ใช้งานคล้ายกับ Type E นิยมใช้กันในทวีปยุโรป เช่น ประเทศเยอรมัน ออสเตรีย และสเปน

 

7.Type G


    Type G มีลักษณะสี่เหลี่ยมแบน 3 ขา นิยมใช้ในประเทศอังกฤษ สิงคโปร์ และฮ่องกง ปลั๊กประเภทนี้จะมีฟิวส์อยู่ภายในเพื่อเพิ่มความปลอดภัยด้วย ปลั๊กชนิดนี้ไม่สามารถใช้ร่วมกับปลั๊กชนิดอื่นได้


8.Type H


    Type H มีลักษณะเป็นแบบแบน 3 ขา อีกสองขาจะอยู่ข้างล่าง วางตัวแบบเฉียง 45 องศาเข้าหากัน นิยมใช้ในประเทศอิสราเอล

9.Type I


    Type I เป็นขาแบนทั้งหมด 3 ขา แต่ 2 ขาข้างล่างจะเป็นลักษณะของตัว V สลับด้านกับ Type H นิยมใช้ในประเทศนิสซีแลนด์และอาร์เจนตินา

10.Type J



    Type J เป็นลักษณะขากลมทั้ง 3 รูปแบบสามเหลี่ยม เป็นลักษณะที่มีการใช้น้อยมาก นิยมใช้ในประเทศสวิสเซอร์แลนด์

11.Type K


    Type K มีลักษณะขากลม 2 ข้างและมีขากราวด์ยื่นออกมา นิยมใช้ในประเทศเดนมาร์ก

12.Type L


    Type L มีลักษณะเป็นวงกลมทั้ง 3 ขาที่เรียงกันอยู่ โดยตรงกลางจะเป็นขากราวด์
 
13.Type M



    Type M เป็นหัวกลม 3 ขารูปสามเหลี่ยม ขากราวด์อยู่ตรงกลางจะมีขนาดใหญ่เป็นพิเศษ นิยมใช้ในประเทศแถบแอฟริกาใต้

14.Type N

    Type N เป็นขากลมทั้ง 3 ขา นิยมใช้ที่ประเทศบราซิล 


มาตรฐานสากล IEC 60320

          IEC 60320 คือมาตรฐานที่กำหนดอุกรณ์ที่เกี่ยวกับสายไฟว่าสามารถใช้ได้ถึง 250 โวลต์ แต่ละประเทศจะมีมาตรฐานของสายไฟแตกต่างกัน แต่ IEC 60320 จะเป็นมาตรฐานสากลที่ยอมรับกันทั่วโลก สัญลักษณ์ C เป็นรหัสมาตรฐานสำหรับตัวเชื่อมต่อที่ทำโดย IEC 60320 จะมีการระบุตัวเชื่อมต่อสำหรับอุณนภูมิที่ต่างกันตามรูปภาพต่อไปนี้

Standards IEC 60320 Power Cord Types

    สายไฟ IEC 60320 จะใช้เลขคู่สำหรับปลั๊กและเลขคี่สำหรับเต้ารับผสมพันธุ์ โดยปกติอุปกรณ์ตัวผู้จะสูงกว่าแผ่น 1 สำหรับขั้วต่อสายเคเบิลตัวเมียที่สอดคล้องกัน ดังนั้นประเภทสายไฟที่ใช้บ่อยที่สุดคือ C13 ถึง C14 และ C19 ถึง C20 สายไฟทั่วไปประเภทอื่นๆ ได้แก่ C14 ถึง C15 และ C15 ถึง C20

Common C13, C15, C19 power cords


   แม้ว่ามาตรฐาน IEC 60320 จะเป็นที่นิยมในโลกแล้ว แต่ก็มีมาตรฐานที่แต่ละประเทศสร้างขึ้นมา เช่น อเมริกาเหนือจะมี NEMA 5-15P (Type B)

    มาตรฐาน NEMA จะนิยมใช้ในประเทศอเมริกาเหนืส่วนใหญ่ ปลั๊ก NEMA 5 - 15P นั้นใช้กันอย่างมากเป็นวงจรสามสายได้รับการจัดอันดับที่ 15 A 250 V ในขณะที่ทั่วไปใช้ไฟแค่ 110 V

Nema 5-15 standard

    สายไฟ NEMA 5-15P ถึง NEMA 5-15R เป็นสายไฟประเภททั่วไป NEMA 5-15P ย่อมาจากปลั๊ก และ NEMA 5-15R ย่อมาจากเต้ารับ สายไฟประเภทอื่นๆ ที่ใช้บ่อยที่ใช้ปลั๊ก NEMA 5-15 ได้แก่ NEMA 5-15P ถึง C13 และ NEMA 5-15P ถึง C15

common nema 5-15p power cords

    ปัจจุบันในยุโรปใช้ปลั๊ก CEE 7/7 เป็นมาตรฐานหลัก แต่ก็มีบางประเทศที่ใช้ปลั๊ก CENELEC เป็นมาตรฐานหลัก แต่ก็มีประเทศที่ไม่ได้ใช้มาตรฐาน CEE 7/7 ได้แก่ เดนมาร์ก (AFSNIT 107-2-D1) ไอร์แลนด์และอิตาลี (CEI 23-50) มอลตา (BS 1363) ไซปรัส (BS 1363) ยิบรอลตาร์ (BS 1363) และสวิตเซอร์แลนด์ (SEV 1011) สายไฟยอดนิยมที่ใช้ปลั๊ก CEE 7/7 ได้แก่ CEE 7/7 ถึง C13, CEE 7/7 ถึง C15 และ CEE 7/7 ถึง C19


common cee7-7 power cords


    บางประเทศก็มีมาตรฐานปลั๊กของตัวเอง เช่น มาตรฐานออสเตรเลีย AS/NZS 3112 (Type I) มาตรฐานบราซิล NBR 14136 และมาตรฐานญี่ปุ่น JIS C 8303 (Type A, B) เป็นต้น แต่สิ่งหนึ่งที่พบได้ทั่วไปคืออุปกรณ์เหล่านี้อาจใช้มาตรฐานตัวเชื่อมต่อ IEC 60320 ทั้งหมด


plug standards in different countries




ขอขอบคุณ

แปลภาษาและแก้ไขโดย : PBA Supply